Historia szkoły

Pierwsze wzmianki dotyczące wsi Krasienin pojawiają się w źródłach pisanych na początku XV wieku. Pierwsze wzmianki o utrzymywaniu przez parafię w Krasieninie szkoły w której uczono czytania, pisania, rachunków i śpiewu sięgają XIX wieku. Nauczycielem w szkole był organista parafialny.

W okresie I wojny światowej oraz licznych zmian linii frontu, które dotknęły okręg lubelski akta szkolne zaginęły. Informacje o dawniejszej historii szkoły zebrał i spisał Mieczysława Breitmejer w 1925 roku - który kierował w ówczesnych czasach szkołą. Opierał się na ustnych przekazach pozostających w zbiorowej pamięci społeczności lokalnej oraz na wspomnieniach mieszkańców i strzępkach dokumentacji. Zadbał też o to, by od tego czasu pamięć o działalności szkoły miała trwalszą formę powierzając prowadzenie kroniki szkoły p. Opolskiemu, który był nauczycielem w szkole oraz organistą w parafii.

Na podstawie informacji zgromadzonych przez Breitmejera wiemy, iż około roku 1885 wybudowano budynek szkolny i odtąd szkoła miała charakter państwowy. Nauczycielami byli ludzie o odpowiednich kwalifikacjach. Byli to nauczyciele rosyjscy. Liczba dzieci była ograniczona do 40. W okresie zmniejszenia represji, gdy  stanowiska nauczycieli obejmowali Polacy, uczyli oni często większą liczbę dzieci. Uczono pisania, czytania po rosyjsku i rachunków. W nauczaniu uwzględniono wiadomości z przyrody, zaś historia ograniczała się do nauki tytułów panującej dynastii Romanowych. Uczono hymnów i pieśni kościelnych. Była to szkoła jednoklasowa, 3 oddziałowa, co oznacza, iż wszytkie dzieci uczyły się razem, jednak na różnym poziomie zaawansowania.

Po krótkiej przerwie, wywołanej zmianami administracyjnym szkoła kontynuowała swoją działalność. Po przejęciu Lubelszczyzny przez austriaków stała się szkołą polską. W roku szkolnym 1917-1918 władzę nad szkołami okupacji austriackiej i niemieckiej objął Departament w Warszawie. W okręgu lubartowskim pierwszym polskim inspektorem władzy szkolnej został Włodzimierz Bochenek. Początkowo szkoła liczyła 4 oddziały, potem ich liczba zwiększyła się do 7. Kierownikiem szkoły był Mieczysław Granżan, ale nieporozumienia ze wsią spowodowały jego przeniesienie.

W roku szkolnym 1922-23 kierownikiem szkoły został Mieczysław Breitmejer. Do czteroklasowej, sześciooddziałowej szkoły uczęszczało 161 uczniów. Szkoła prowadziła również kursy dla dorosłych, na które uczęszczało 45 osób, w tym 3 analfabetów. W roku następnym po raz pierwszy w historii szkoły wprowadzono
oddział VII. W 1925 roku duża liczba dzieci uczęszczających do szkoły zmusiła władze oświatowe do wynajęcia izb w mieszkaniach prywatnych. Kierownik szkoły przy pomocy posłanki Ireny Kosmowskiej rozpoczął starania o pozyskanie gruntu pod budowę nowej szkoły.

W 1926/27 roku szkolnym w Krasieninie funkcjonowała już szkoła 7- klasowa. Zatrudnionych było 8 nauczycieli. Granice obwodu szkolnego powiększyły się i obejmowały: Krasienin, Wolę Krasienińską, Osówkę, Stoczek, Majdan Krasieniński. Liczba dzieci wynosiła 377. Ze względu na dużą odległość utworzono w Majdanie tzw. eksponówkę dla oddziałów I i II. Na skutek zmian administracyjnych w powiecie Lubartów starania o budowę szkoły zakończyły się fiaskiem.

W roku szkolnym 1929/30 szkoła znów stała się szkoła pięcioklasową. Liczba dzieci zmniejszyła się do 255. Warunki nauki były trudne. Sprawa budowy szkoły powracała wielokrotnie na zebraniach z rodzicami. W 1932 roku dyrektorem szkoły był Józef Hopkała. W szkole uczyły 4 nauczycielki. Lekcje odbywały się w 5 lokalach, w tym 3 wynajęte były od osób prywatnych. Z powodu braku miejsc 30 dzieciom odroczono obowiązek szkolny. W ławce siedziało 5-6 dzieci. Dnia 17 listopada 1937 roku z inicjatywy kierownika szkoły, Edwarda Gancarza odbyło się w sali szkolnej zebranie rad gromadzkich wsi, na którym uchwalono opodatkowanie się, dostarczenie furmanek i wykonanie robocizny na rzecz budowy szkoły w Krasieninie. Utworzono Komitet Budowy Szkoły. Rozpoczęto starania o uzyskanie zgody Kurii Biskupiej na odstąpienie części ogrodu parafialnego pod budowę szkoły.

1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Termin rozpoczęcia zajęć z powodu działań wojennych został przesunięty na 9 października. Zarządzeniem władz niemieckich wycofane zostały czytanki do języka polskiego oraz podręczniki do nauki historii i geografii. Utrudniało to bardzo pracę wychowawczą. Wykorzystywano wszystkie momenty, by podtrzymywać ducha narodowego i wiarę w przyszłość. Szkoła w czasie działań wojennych gospodarczo nie ucierpiała. Ocalała biblioteka, sprzęt i pomoce szkolne. Dopiero rok 1940 przyniósł zmianę na gorsze. Władze okupacyjne nakazały wydanie biblioteki, obrazów historycznych i geograficznych, godeł państwowych, map, sztandarów i pieczęci. Pomoce miały być zniszczone. Część rzeczy kierownik szkoły ukrył, a Niemcom oddał stare, wykreślone z inwentarza pomoce. Dzieci nie otrzymywały świadectw na koniec roku szkolnego. Były ogromne trudności w nauczaniu. Korzystano z podręczników dozwolonych przez władze niemieckie. 6 maja 1943 roku po zajęciach szkolnych został zastrzelony nauczyciel Adam Godlewski. Podczas wojennej zawieruchy zostało aresztowanych kilku nauczycieli szkoły w Krasieninie, m.in. aresztowano i wywieziono do obozu w Oświęcimiu (gdzie zmarł), dawnego kierownika szkoły Józefa Hopkałę. W łapankach ginęli również uczniowie szkoły.

Po wojnie przystąpiono do porządkowania pomocy naukowych i organizowania pracy w szkole. Szkoła pozostała siedmioklasowa, uczyło w niej troje nauczycieli. Lekcje odbywały się w dwóch izbach szkolnych i lokalu wynajmowanym od gospodarza. W maju 1949 roku sporządzono i zatwierdzono plany budowy szkoły. Z powodu braku materiałów budowa szła opornie i została ukończona w 1954 roku. Uroczyste otwarcie pięknego jak na owe czasy obiektu nastąpiło 1 września 1954 roku. Szkoła posiadała 10 sal lekcyjnych, szerokie i widne korytarze, parkiet i zaplecze gospodarcze. W szkole uczyło się ponad 200 uczniów. Brak było boiska sportowego i bitej drogi. Oświetlenie było lampowe. Pomimo tych trudności szkoła skupiała wokół siebie życie kulturalne wsi. Działał Uniwersytet Wieczorowy. Coraz więcej młodzieży kontynuowało naukę w szkołach zawodowych i średnich. Lata późniejsze przyniosły postęp techniczny zarówno wsi jak i szkole. Doprowadzono drogę bitą i elektryczność.

Od 1964 roku pod opieką kierownika, a później dyrektora szkoły Adama Brzozowskiego działał zespół muzyczny i liczne koła zainteresowań. Od roku 1966 wskutek reorganizacji powstała klasa ósma. W czasie wakacji podłączono wodociąg, a cztery lata później centralne ogrzewanie. Zwyczajem szkoły było organizowanie apeli, na których poruszano aktualne tematy. Kwiecień był tradycyjnie miesiącem prac społecznych, a w maju obchodzono Dni Oświaty Książki i Prasy. Wielkim wydarzeniem, odnotowanym w kronice szkoły była wizyta pisarki Wandy Chotomskiej w 1975 roku.

17 października 1973 roku dyrektor Adam Brzozowski wystąpił o nadanie szkole imienia Ireny Kosmowskiej. Irena Kosmowska została patronką Szkoły Podstawowej w Krasieninie. W 1979 roku na zebraniu Komitetu Rodzicielskiego wysunięto propozycję fundacji sztandaru szkoły, który ta wkrótce otrzymała.

W roku 1991 dyrektorem został wychowanek szkoły Stanisław Zgierski. W kolejnych latach szkoła mimo różnych trudności zmieniała swoje oblicze. Wybudowano salę gimnastyczną i sanitariaty, powstały pracownie komputerowe.

W związku z reformą systemu szkolnego w 1999 roku w budynku szkoły utrworzone zostało Gimnazjum nr 3 Krasieninie i od tej pory szkoła stała się Zespołem Szkół w Krasieninie. Staraniem Grona Pedagogicznego i Rady Rodziców gimnazjum otrzymało również imię związanej ze środowiskiem lokalnym Ireny Kosmowskiej oraz własny sztandar. W obowidzie gimnazjum uczyły się z obwodów szkół podstawowych w Jakubowicach Konińskich, Krasieninie oraz Nasutowie. W skutek ponownej zmiany systemu szkolnego w 2016 roku klasy gimnazjum były stopniowo wygaszane i w 2019 Gimnazjum nr 3 w Krasieninie im. Ireny Kosmowskiej zakończyło swoją działalność. Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem Zespół Szkół w Krasieninie został zlikwidowany w 2017 roku.

W 2017 roku uchwałą rady Gminy Niemce Szkoła Podstawowa im. Ireny Kosmowskiej w Krasieninie została ponownie przekształcona w ośmioklasową szkołę publiczną. W szkole w 12 oddziałach uczy się obecnie koło 170 uczniów. W odpowiedzi na potrzeby środowiska od roku 2017 szkoła rozwija funkcję opiekuńczą dla dzieci młodszych. W szkole funkcjonują 3 oddziały przedszkolne dla 75 wychowanków w wieku od 3 do 6 lat. 

W latach 2016 - 2018 ponad 70 letni budynek dzięki staraniom miejscowych radnych i sołtysów oraz władz Gminy Niemce został zmodernicowany. Wyminiona i zmodernicowana została konstrukcja dachu, która umożliwi w przyszłości przekszatłcenie przestrzeni poddasza na sale lekcyjne i laboratoria specjalistyczne. W 2018 roku wymieniono całkowicie instalację centralnego ogrzewania, a piec na olej opałowy został zastąpiony przez nowoczesną, bezemisyjną instalację gazową. Budynek został ocieplony, a przestarzała inslacja elektryczna została zastępiona przez nowoczesny sytem wykorzystujący rozwiązania energooszczędne takie jak: oświetlenie LED czy panele fotowoltaiczne. Przy okazji tak komplesowego remontu w szkole poprowadzono nowoczesną sieć LAN.

W latach 2017 - 2022 w ramach środków pozyskanych z Europejskiego Funduszu Społecznego i programów krajowych zmodernizowane zostało zapleczy dydaktyczne szkoły. Każda szkolna pracownia dysponuje już monitorem interaktywnym, zakupiono nowoczesną pracownię laptopów, trzy zestawy tabletów nowoczesne urządzenia multimedialne takie jak: drukarka 3D, mikroskop z kamerą. Pozyskane zostały liczne pomocy do nauk przyrodniczych, matematyki, języków obcych oraz specjalistyczne pomoce do pracy z uczniami ze SPE.

W dniu 10 września 2022 roku Sztandar Szkoły Podstawowej w Krasieninie został odznaczny Medalem za zasługi dla Ruchu Ludowego im. Wincentego Witosa. Kapituła przyznając szkole odznaczenie wzięła pod uwagę wieloletnie starania o zachowanie pamięci Ireny Kosmowskiej oraz pracę Nauczycieli na rzecz budowania społeczności lokalnej.

Od lat doskonale układa się współpraca z Radą Rodziców, która z sukcesem współpracuje w budowaniu społeczności lokalnej ceniącej wartość edukacji. Dzięki wsparciu kolejnych Rad Rodziców udało się pozyskać dofinansowanie z funduszy sołeckich na kompleksową modernizację placu zabaw i terenu szkolnego, modernizację boiska szkolnego oraz rozbudowę infrastruktury nagłaśniającej.

Ta praca wielu pokoleń zaangażowanych członków społeczności szkolnej złożyła się na obraz obcny. Jak uczy nas jednak historia, strania te są nieskończone i trwać będą przez stulecia w sztafecie pokoleń.